คำแนะนำเบื้องต้นในการดูแลปัญหาด้านการได้ยินในผู้สูงอายุ
ปัญหาการได้ยินในผู้สูงอายุ โดยทั่วไปมักหมายความถึง ประสาทหูเสื่อมตามวัย (age – related hearing loss หรือ presbycusis) อย่างไรก็ตามความผิดปกติอาจะเกิดจากกลไล 2 ส่วน คือ
- ส่วนนำเสียงและขยายเสียง ได้แก่ หูชั้นนอก และหูชั้นกลาง ซึ่งทำหน้าที่รับคลื่นเสียงเข้าไปในช่องหูผ่านไปกระทบแก้วหู ส่งต่อและขยายเสียงโดยกระดูกหู 3 ชิ้น ในหูชั้นกลาง ไปยังส่วนของหูชั้นในต่อไป ถ้ามีความผิดปกติของหูชั้นนอก และหูชั้นกลาง จะทำให้เกิดภาวะหูอื้อ หรือหูตึงได้ ความผิดปกติของหูชั้นนอก เช่น ขี้หูอุดตัน เยื้อแก้วหูทะลุ หรือหูชั้นนอกอักเสบเป็นต้น ความผิดปกติของหูชั้นกลาง เช่น หูชั้นกลางอักเสบ ท่อยูสเตเซียน (ท่อที่เชื่อมต่อระหว่างหูชั้นกลางและโพรงจมูก) ทำงานผิดปกติ หรือโรคหินปูนในหูชั้นกลาง เป็นต้น
- ส่วนประสาทรับเสียง ได้แก่ หูชั้นในไปจนถึงสมอง ซึ่งเป็นส่วนที่รับรู้และเข้าใจเสียงต่างๆ ถ้ามีความผิดปกติบริเวณนี้ จะทำให้เกอดภาวะหูตึง หรือหูหนวกถาวรได้ ความผิดปกติของหูชั้นใน ที่พบได้บ่อยคือ ประสาทหูเสื่อมตามวัย และโรคมีเนีย หรือน้ำในหูไม่เท่ากัน เป็นต้น
ป้องกันไม่ให้ประสาทรับเสียงเสื่อมโดย
- หลีกเลี่ยงเสียงดัง
- ควบคุมโรคที่ทำให้เลือดไปเลี้ยงประสาทหูน้อยลง ได้แก่ เบาหวาน ความดัน โลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง กรดยูริกในเลือดสูง โรคไต เป็นต้น
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่มีพิษต่อประสาทหู
- หลีกเลี่ยงอุบัติเหตุหรือการกระทบกระเทือนบริเวณหู
- ลดอาหารเค็ม หรือเครื่องดื่มบางประเภทที่มีสารกระตุ้นประสาท เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม งดการสูบบุหรี่ เนื่องจากทำให้เลือดไปเลี้ยงประสาทหูน้อยลง
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ลดความเครียด วิตกกังวล และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
หากมีปัญหาการได้ยินรบกวนคุณภาพชีวิตประจำวัน ควรจัดสิ่งแวดล้อมให้เหมาะแก่การแยกแยะเสียงได้ชัดเจนขึ้นโดย
- เลือกสนทนาในสถานที่ที่ไม่มีเสียงรบกวน
- คู่สนทนาอยู่ตรงหน้าในตำแหน่งที่ผู้สูงอายุสามารถเห็นปากได้อย่างชัดเจน พูดช้าๆไม่พูดประโยคยาวเกินไป